Hang Én là một trong những hang động lớn nhất thế giới, nằm trong khu vực trung tâm của Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, Vương quốc hang động của Quảng Bình, Việt Nam. Được phát hiện và công bố vào năm 1994, những hình ảnh ấn tượng về hang động này đã nhanh chóng được biết đến và trở thành một điểm đến ấn tượng trên toàn thế giới.

Đổ dốc xuống những rặng núi đá vôi để xuyên qua tán rừng rậm, men theo dòng sông Rào Thượng uốn lượn với cảnh tượng bươm bướm trắng bay ngợp tràn suốt đường đi – lối đi dẫn đến hang động lớn thứ ba thế giới quả là một trong những trải nghiệm bạn sẽ khó mà quên được trong đời. Bạn sẽ du hành trên một chuyến đi ngược thời gian về thời kỳ tiền sử.

Được khảo sát và công bố năm 1994 bởi các chuyên gia hang động thuộc Hiệp hội hang động Hoàng gia Anh nhưng từ hàng thập kỷ trước, khi dư luận còn chưa biết đến Hang Én ở đâu thì hang động này đã quá quen thuộc với đồng bào dân tộc thiểu số sống trong khu vực Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, tỉnh Quảng Bình. Cái tên cũng bắt nguồn từ hàng triệu con én làm tổ và sống trong hang.

Trước đây, người dân các bản xung quanh như người Bru-Vân Kiều (bản Đoòng) đã sử dụng hang động này như là một nơi trú bão và là điểm tụ tập của một số người địa phương dùng dây rừng leo lên các vách đá bắt chim yến như là một món ăn trong vùng. Hiện tại, trên những vách đá dựng đứng trong hang còn có dấu tích các sợi dây rừng chắc chắn của người địa phương sử dụng trước đây.

Để đi đến được Hang Én, hành trình của các bạn sẽ phải ghé ngang qua Bản Đoòng – một bản nhỏ của người Bru-Vân Kiều với khoảng 40 người sinh sống biệt lập trong vùng lõi của Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng. Cuộc sống của đồng bào ở đây còn rất khó khăn do địa hình bị cô lập hoàn toàn với thế giới bên ngoài.

Hiện tại cách duy nhất để đến Bản Đoòng là đi bộ băng rừng. Bên cạnh đó do nằm ngay trong vùng lõi của Vườn quốc gia, việc trồng và khai thác các loại cây kinh tế là không được phép. Việc đưa vào khai thác tuyến tham quan Hang Sơn Đoòng và cắm trại trong Hang Én ngang qua đây đã mở ra cơ hội phát triển cho Bản Đoòng, và người dân sinh sống ở đây có thể kiếm thêm thu nhập từ việc cùng với Oxalis bảo vệ bền vững hệ sinh thái của khu vực. Với bản tính hiếu khách, niềm nở người dân Bản Đoòng đã để lại cho nhiều du khách ghé thăm những ấn tượng rất tốt đẹp và trở thành một điểm nhấn khó quên trong suốt chuyến đi. Bản Đoòng là một ví dụ điển hình trong việc bảo tồn nguyên vẹn các giá trị văn hóa, tinh thần của đồng bào dân tộc thiểu số qua nhiều thập kỷ.